“`html
Türkiye, denizlerdeki keşif ve üretim gücünü artırarak, 7. nesil gemileriyle dünyada derin deniz filolarında en modern ve en büyük 4 enerji filosu arasına girmeyi hedefliyor.
Enerji bağımsızlığı hedefine kararlı adımlarla ilerleyen Türkiye, şu anda 4 sondaj gemisi, 2 sismik araştırma gemisi ve 1 yüzer doğal gaz üretim platformuyla deniz faaliyetlerini genişletiyor. Ek olarak 2 yeni gemi ile filoyu daha da güçlendirmeyi planlıyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından duyurulan yeni sondaj gemilerinin eklenmesiyle birlikte, Türkiye’nin enerji filosundaki gemi sayısı Fatih, Yavuz, Kanuni, Abdülhamid Han sondaj gemileri ile birlikte 9’a ulaştı. Ayrıca Barbaros Hayrettin Paşa ve MTA Oruç Reis isimli sismik arama gemileri ve Osman Gazi yüzer gaz platformu da bu filosunun önemli parçaları olarak yer alıyor.
Geçen yıl Güney Kore’de tamamlanan 228 metre uzunluğunda ve 42 metre genişliğindeki bu yeni gemiler, derin denizlerde 12 bin metreye kadar sondaj yapabilme kabiliyetine sahip. 200 kişilik bir ekip için yaşam alanı ve bir helikopter pisti bulunan bu gemilerin 2029’a kadar sürekli operasyon düzenleme potansiyeli bulunuyor.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, yaptığı açıklamada, ilk geminin yaklaşık iki ay içerisinde Türkiye’ye gelerek akreditasyon ve sertifikasyon işlemlerinin ardından ocak ve şubat aylarında kullanım için hazır olacağını belirtti.
Bayraktar, bu gelişmelerin Karadeniz ve ötesindeki enerji faaliyetleri için yeni kapılar açtığını, Türkiye’nin enerji filosunun sadece sayı olarak değil, aynı zamanda teknoloji, kapasite ve operasyonel etkinlik açısından dünya standartlarına yükseldiğini ifade etti.
Sismik Araştırma Gemileri
Türkiye’nin ilk sismik araştırma gemisi olan Barbaros Hayreddin Paşa, 2012 yılında yerli üretimle filoya eklendi. Bu gemi, deniz tabanının 8 kilometre derinliklerindeki jeolojik yapıları inceleyebiliyor ve iki ile üç boyutlu sismik veri toplama kapasitesine sahip. Aynı zamanda brüt 4.711 ton ağırlığında ve 84 metre uzunluğunda olan gemi, yön belirleme işlevini uydu bağlantıları ile otomatik olarak gerçekleştirebiliyor.
MTA Oruç Reis’in inşası ise tamamen yerli imkanlarla 2012 yılında başladı ve bu gemi 2017’den itibaren operasyonel testlere katıldı.
Modern manevra sistemleri ve açık denizlerde iki ve üç boyutlu derin sismik araştırmalar yapabilme kabiliyetiyle donatılan bu gemi, petrol ve doğal gaz araştırmalarının yanı sıra deniz altındaki stratejik alanların izlenmesi gibi önemli bilimsel çalışmalara da katkı sağlıyor.
MTA Oruç Reis, deniz tabanından başlayarak 15 bin metre derinlikteki yapıları analiz edebilmekte. Modern uzaktan kumanda ile çalışan su altı aracı sayesinde 1500 metre derinlikteki alanları detaylı bir şekilde incelemek mümkün.
MTA Oruç Reis Sismik Araştırma Gemisi, Türk mühendisleri tarafından inşa edilmiştir ve geçtiğimiz yıl Somali açıklarında başlayan ilk uluslararası görevini haziranda başarıyla tamamladı.
Sondaj Gemileri
Türkiye’nin ilk yerli sondaj gemisi Fatih, 2017 yılında Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) envanterine katıldı. Geminin ilk deniz sondajı, İstanbul’un fethinin 567. yıl dönümünde, 29 Mayıs 2020’de Haydarpaşa Limanı’ndan hareketle Karadeniz’de gerçekleştirildi.
Fatih gemisi, 20 Temmuz 2020 tarihinde Tuna-1 lokasyonunda 3.500-4.000 metre derinlikte ilk milli derin deniz sondajına başladı.
Fatih, 6. nesil teknoloji ile donatılmış bir gemidir. 229 metre uzunluğunda, 36 metre genişliğinde ve 51.283 groston ağırlığında olan gemi, 12.200 metre derinlikte sondaj yapabiliyor. Ayrıca, iki kulesinin toplam yük kaldırma kapasitesi 1750 tondur.
Geminin gelişmiş konumlandırma sistemi sayesinde dahi, dalgalı havalarda bile sabit kalabilmekte ve operasyonlarına devam edebilmektedir. Fatih ile yapılan Karadeniz’deki doğal gaz keşfi, Türkiye tarihinin en büyük keşfi olarak kayda geçmiştir.
Yavuz sondaj gemisi, 2011 yılında tamamlanmış olup, birçok ülkede görev aldı. TPAO tarafından 2018 yılında filoya katılan Yavuz, yaklaşık 230 metre uzunluğunda ve 36 metre genişliğindedir. Sondaj kulesinin deniz seviyesinden yüksekliği 103 metredir.
Bu gemi, 12.200 metre derinlikte sondaj yapabiliyor ve dalgalı ortamlarda bile operasyonlarına devam edebiliyor. Ayrıca, Yavuz’ın içinde spor salonu, sinema salonu ve dinlenme alanları gibi çeşitli olanaklar bulunmaktadır.
Türkiye’nin üçüncü sondaj gemisi olarak bilinen Kanuni, 2020’nin başında filoya dahil oldu. 2012 yılından beri inşa edilen bu geminin uzunluğu 227 metre ve genişliği 42 metredir.
Kanuni, ilk görevi için 5 Mayıs 2021’de Karadeniz’e açılarak ilk sondajını Türkali-2 kuyusunda gerçekleştirmiştir.
Son olarak, Abdülhamid Han sondaj gemisi de 2022 yılında Türkiye’nin filosuna katıldı. TPAO tarafından 180 milyon dolara satın alınan bu gemi, 238 metre uzunluğunda ve 42 metre genişliğindedir. 12.200 metre derinlikte sondaj yapabilme imkanı sunan bu gemi, teknolojisi ile filonun en güçlü gemisi olarak görev yapmaktadır.
Abdülhamid Han, Yörükler-1 Kuyusu’na gönderilen ve 17 Ağustos 2022’de ilk sondajını gerçekleştiren bir gemidir.
Osman Gazi Yüzer Üretim Platformu
Türkiye’nin ilk yüzer doğal gaz üretim platformu olan Osman Gazi, 2022 yılında yenileme çalışmalarının ardından 29 Mayıs’ta İstanbul Boğazı’ndan geçerek Filyos Limanı’na ulaştı. 2026’nın ortalarında operasyonlarına başlayacak olan bu platform, Karadeniz’deki doğal gaz üretimini günlük 20 milyon metreküpe çıkarma hedefindedir.
Bu gelişme, yaklaşık 8 milyon hanenin doğal gaz ihtiyacını karşılamak için önemli bir adım olacak. Osman Gazi, belirlenen bölgede 20 yıl boyunca hizmet vermeyi planlıyor.
“`
