Mübarek ve Orta Doğu Tarihinde Önemli Olaylar

Orta Doğu coğrafyasında, 13 yıl öncesinin önemli olayları hakkında ders niteliğinde bilgiler bulunuyor.

Unutulan, ancak 2 Haziran 2012 tarihinde Mısır için oldukça önemli bir gün olarak kabul edilen tarihte, Mısır diktatörü Mübarek müebbet hapse mahkûm edilmişti.

Basında geniş yankı uyandıran bu haber, 3 Haziran tarihli Sabah Gazetesi’nin manşetinden “Firavun’a Müebbet” şeklinde duyurulmuş, diğer gazeteler ise haberlere büyük yer vermemişti.

* * *

Orta Doğu gerçekten sadece depremlerle değil, aynı zamanda kanlı olaylarla da anılan bir bölge.

Mısır’daki gelişmelere bakıldığında, bu gerçeğin daha net bir şekilde görüldüğü anlaşılıyor.

“Enver Sedat devlet başkanı olduğunda, Arap ülkeleri ile İsrail arasında 6 Ekim 1973 (Yom Kippur) savaşı başlamış, bu savaşı takiben ‘İsrail-Mısır’ barış antlaşması imzalanmıştı.

Sedat, İsrail’in kontrol ettiği Filistin topraklarının sınırlarını tanımış, diğer Arap ülkelerini de bu sınırlara saygı duymaya davet etmişti.

Bu daveti sonrasında ‘Hain’ ilan edilen Enver Sedat, 6 Ekim 1981’de Kahire’deki resmi törende suikaste uğrayarak hayatını kaybetti…”

* * *

6 Ekim 1981’de Enver Sedat’ın suikaste uğrayarak öldürülmesi sonrasında devlet başkanı olarak göreve gelen Hüsnü Mübarek, Arap ülkeleri ile ilişkileri güçlendirmeye çabaladı.

1982’de İsrail tarafından işgal edilen Lübnan’a karşı takındığı politika, ülkeyi uluslararası camiada biraz daha uzaklaştırdı.

1987 yılında yapılan seçimlerde yüzde 97 oy alarak devlet başkanlığına tekrar seçilen Mübarek, altı yıl boyunca bu görevde kaldı.

* * *

Enver Sedat döneminde İsrail ile yapılan barış antlaşması nedeniyle Arap Birliği’nden ihraç edilen Mısır, 1989 yılında Arap Birliği’ne geri kabul edildi ve birliğin merkezi Kahire’ye taşındı.

1990-91 yıllarında yaşanan Körfez Bunalımı ve Körfez Savaşı sürecinde Mısır, Arap ülkeleri, İsrail ve Filistin Kurtuluş Örgütü arasında aracılık rolü üstlendi.

Suudi Arabistan’ın uluslararası güçlerden destek alma kararına öncülük eden ülkeler arasında yer aldı.

* * *

Enver Sedat’a yapılan suikast sonrasında devlet başkanı olan ve Ulusal Demokratik Parti’nin liderliğini yapan Mübarek, 1987, 1993, 1999 ve 2005 yıllarında yapılan seçimlerde muhalefetin katılımının sınırlı olduğu şartlarda yeniden seçildi.

* * *

30 yıl boyunca iktidar koltuğunda oturan Mübarek, 2011 yılında Tunus’ta başlayan Arap Baharı protestoları sonucunda Mısır’ı etkileyerek görevini bırakmak zorunda kaldı.

10 Şubat 2011’de yetkilerinin büyük bir kısmını yardımcısı Ömer Süleyman’a devreden Mübarek, bir gün sonra orduya ve anayasa mahkemesine görevini devrederek istifa etti.

İstifasının ardından tutuklanan ve yargılanan Mübarek, 2 Haziran 2012’de ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı, ancak oğulları ve diğer bazı kişiler beraat etti.

* * *

88 yaşındayken af cezası alan Mübarek, 25 Şubat 2020’de Kahire’deki askeri hastanede hayatını kaybetti.

Çeşitli medya kaynakları, Mübarek’in başkanlığı döneminde yaklaşık 70 milyar dolar servet biriktirdiğini iddia etmişti.

* * *

Mısır’a yaptığım bir ziyaret sırasında, Mübarek’in saltanatını ve vatandaşlar üzerinde bıraktığı etkiyi gözlemleme fırsatım olmuştu.

Resmi geçit töreninin sadece dakikalar içinde tamamlanmasına rağmen, sıradan bir vatandaş gibi hedefe ulaşmak saatler almıştı.

Mübarek’in Saray’daki iktidarına ve medyaya karşı kullandığı tavra tanıklık etmiştim, o da diğer diktatörler gibi zamanın hiç değişmeyeceğini düşünüyordu.

* * *

Ey Mübarek Orta-Doğu…

Diktatörlerin ve siyaset oyunlarının kanlı sahnesi…

P24’ten derlenmiştir.